Als een serie scoort nemen de acteurs of de regisseur dankbaar de felicitaties in ontvangst, maar vaak zien we een belangrijke schakel over het hoofd: een reeks is maar zo goed als het scenario. Zelden zet men de scenarist in de schijnwerpers. Laten we daar verandering in brengen, en met reden. Sanne Nuyens, wier roots in Turnhout liggen maar die nu in Borgerhout woont, schreef samen met Bert Van Dael Beau Séjour 2. De dramareeks is liefst dertien keer genomineerd voor een Ensor. De Vlaamse tv- en filmprijzen worden zaterdag in Oostende uitgereikt.

“Ik vind de erkenning voor mijn werk natuurlijk mooi, en ik zal aanwezig zijn tijdens de uitreiking, maar ik ben heus niet de persoon die de spotlights opzoekt”, klinkt het nuchter. “Ik vind het dus niet erg dat het vaak acteurs zijn die door het succes van een serie aandacht krijgen.”

Misschien sla je een dubbelslag, want vorig jaar won je de prijs voor beste tv-scenario ook al.

Sanne Nuyens: “Klopt, voor het rechtbankdrama De twaalf. We zaten toen midden in de tweede lockdown en die uitreiking was sober. Er mocht geen publiek aanwezig zijn. Deze keer reikt men de prijzen uit in het Casino Kursaal van Oostende in aanwezigheid van een massa volk. Dat maakt het een andere beleving.”

Beau Séjour 2, met een hoofdrol voor Gene Bervoets, kwam vier jaar na het eerste seizoen met Lynn van Royen op het scherm. Was er bij jou nog goesting om hetzelfde concept (waarin een overledene op zoek gaat naar zijn moordenaar) nog eens toe te passen?

“Het tweede seizoen is niet ontstaan door het succes van het eerste. Na het eerste deel maakten we eerst helemaal De twaalf. Het was dus zeker geen verhaal van snel een kopie maken van een succesvol format. Terugblikkend op het eerste seizoen vonden we dat het jonge meisje zo weinig body had in het verhaal. We vroegen ons af wat het zou geven als we kozen voor een ouder personage dat heel wat fouten maakte in zijn leven en dingen had goed te maken. Dat basisidee kwam van Bert Van Dael, mijn coscenarist in het eerste deel en met wie ik ook De twaalf schreef. We vonden dat we een uniek concept hadden, maar ook dat we er nog niet alles hadden uitgehaald.”

Het basisidee van Beau Séjour, kwam dat van jou?

“Nathalie Basteyns, die met haar partner Kaat Beels de regie voor haar rekening nam, nodigde ons uit voor een brainstormsessie bij het productiehuis. Ze bracht een foto mee van het echte Beau Séjour-hotel in Lanklaar. Het was een plek waar haar vader haar vroeger vaak mee naartoe nam. Ze vond het hotel iets mysterieus hebben. Het opzet om iets met een moord te doen, was snel gevormd. Waarop Bert en ik het concept hebben ontwikkeld waarbij het slachtoffer tegelijk ook de detective is op zoek naar gerechtigheid.”

De serie was destijds een berekend risico, toch?

“Zeker in die periode. Je moet weten dat wij het idee al pitchten bij de VRT in 2012. Ze vonden onze serie een risico, maar zeiden ook dat tegen het moment dat de reeks was gerealiseerd de kijker er wellicht meer voor open zou staan. Over de realisatie gaan toch jaren. Dat bleek te kloppen. Het eerste seizoen, in 2017 uitgezonden, scoorde vlot voorbij een miljoen kijkers.”

Je legde de lat meteen hoog.

“Toch wel, want Beau Séjour was mijn eerste grote fictieproject. Voorheen maakte ik vooral kortfilms, onder andere voor Cecilia Verheyden die ook voor een Ensor is genomineerd met de film Ferry.”

Een stoute vraag, maar welke van de twee Beau Séjour reeksen vond je de beste?

“Laat me eerst zeggen dat ze elk verschillend zijn. De eerste reeks was meer geënt op het whodunit-concept, en de tweede reeks was meer een familieverhaal. Als ik puur op scenario oordeel was het vervolg beter. Ik had op dat ogenblik ook alweer meer ervaring met scenarioschrijven. Een derde reeks? Neen, ik heb het gevoel dat het goed geweest is.”

Hoelang verdien je al de kost als scenariste?

“Ik doe dit sinds 2009. Het kwam al vroeg in me op om scenario‘s te schrijven. Ik was nog een jong tienermeisje toen ik mijn eerste cursus volgde. Later volgde ik een regie-opleiding aan Sint Lucas. Maar op het einde van dat eerste jaar richtte regisseur Marc Didden een scenario-opleiding op. Dat was meer mijn ding, ik deed dat liever dan regisseren. En dus was het snel beslist om die richting te volgen.”

Bij veel mensen leeft het beeld dat scenarioschrijven een eenzaam beroep is.

“Terwijl ik nooit een volledig tv-scenario in mijn eentje schrijf. Je staat tijdens het schrijfproces in nauw contact met je coscenaristen en andere belangrijke schakels waaronder de producent. Ook tijdens de research ontmoet je veel mensen. Het is pas tijdens het effectief uitschrijven dat je vaker alleen zit. Ik heb dan al zoveel contacten gehad dat het fijn is om me af te zonderen en me in het hoofd van die personages te verdiepen. Ik voel mij allerminst eenzaam in mijn job. Scenarioschrijven is een veel socialere aangelegenheid dan mensen denken.”

Heb je een systeem gevonden waarin je makkelijk productief kunt zijn?

“Als scenarist moet je gedisciplineerd zijn. Qua werkuren kun je mij het best vergelijken met een ambtenaar, van 9 tot 5. Door deadlines moet ik soms inhalen tijdens het weekend of vakantie. Ik heb een kantoor, maar soms schrijf ik ook thuis of in het productiehuis. Stel je er geen te geromantiseerd beeld van voor. Als je een verhaal verwacht van iemand die zich terugtrekt in een hutje in een idyllische groene omgeving moet ik je teleurstellen. Het moet wel compleet stil zijn rond mij. Ik ga niet in een gezellige koffiebar zitten. Als ik schrijf, kan ik zelfs geen muziek verdragen. En een kind in de buurt (Sanne is mama van twee dochters) is ook geen goed idee.”

Hoelang ben je in de weer met het ontwikkelen en schrijven van een grote zondagavondreeks?

“Reken toch op twee jaar voor het scenario. Bij Beau Séjour 2 was ik ook showrunner. Dat wil zeggen dat je na de opnames ook mee de rushes, ruwe beelden, bekijkt en aanwezig bent bij de montage. Alles bij elkaar ben je van begin tot einde vier jaar bezig met een serie.”

Is het niet verleidelijk om elk moment van de dag, zelfs onbewust, met je werk bezig te zijn?

“Dat is zo. Je hebt geen knop in je hoofd om de boel uit te schakelen, waardoor het mentaal zwaar is. Ik put inspiratie uit het dagelijkse leven, uit mensen die ik ontmoet en verhalen die ik hoor. Onvermijdelijk ben je constant een beetje bezig met je werk. Ik praat met mijn coscenarist ook over de actualiteit en bij alles wat ons interessant lijkt stellen we ons de vraag of het bruikbaar is voor een reeks.”

Je werkt aan een scenario met iemand anders. Je mag dus geen ego hebben dat het niet kan hebben dat iemand anders aan jouw teksten ligt te morrelen.

“Goh, noem het vooral vertrouwen dat je moet hebben in de ander. Je moet begrijpen dat niet al je ideeën een even grote voltreffer zijn. Het is niet evident om iemand te vinden waarmee het voldoende klikt. Bij mij gelukkig wel. Omdat je elkaar zoveel vertelt, ken je elkaar ook door en door Dat helpt wel bij het uitschrijven van een verhaal.”

Je werk valt internationaal op. ‘Beautiful and gritty’, noemde de Britse comedian Ricky Gervais De twaalf. ‘Excentriek en briljant’, aldus de Amerikaanse sciencefictionauteur Stephen King op Twitter over Beau Séjour. Wat doet zulke lof met een mens?

“Ik keek sowieso al naar King op. Behalve het mooie compliment kregen die reeksen meer ruchtbaarheid en vroegen mensen in het buitenland of die series op Netflix stonden. En dan zag ik later dat er uit alle hoeken van de wereld werd gekeken.”

Je maakte furore met De twaalf. Ik las echter dat je rechtbankseries nogal stoffig vond.

“Da’s waar. We hadden die arena zelf opgeworpen bij het productiehuis, maar we hadden er meteen bedenkingen bij. In mijn hoofd zag ik steeds dat zeer statische Beschuldigde sta op uit de jaren zeventig. Maar tegelijk was het een uitdaging om iets interessant te fabriceren dat zich in dezelfde omgeving afspeelde. Toen we tijdens de research met juryleden babbelden en onderzochten welke impact zulke rechtszaak had op die mensen, bracht het ons op ideeën. Maar tot op het moment van de eerste uitzending had ik schrik dat de kijker het niet zou appreciëren. Ik vreesde dat men de reeks te saai zou vinden.”

Tijdens de pitch lagen er – volgens jullie – betere ideeën op tafel.

“We hadden een vijftal ideeën meegebracht, waarvan er één flink was uitgewerkt. Maar de producent zag zijn heil toch het meest in dat kleine ideetje voor De twaalf omdat hij het herkenbaar vond voor een groot publiek. Tenslotte kan iedereen uitgeloot worden om in een jury te zetelen.”

Naar wat kijk jij zelf het liefst?

“Recent zag ik Billy vs Benjamin en ook Grond vond ik goed. In een verder verleden was ik een grote fan van Clan. Uit het buitenland kon ik Six feet under en recenter Big Little lies zeer appreciëren. Ik kunt met het verstand op nul naar een serie kijken, maar op andere momenten ook aandachtig onderzoeken hoe men een scenario in elkaar heeft gestoken. Die beroepsmisvorming kruipt er altijd een beetje in.”

Je schrijft al dertien jaar scenario‘s. Maar voordien was jij journaliste, niet?

“Ik was aan de slag als theaterrecensente voor de inmiddels opgedoekte Zone-magazines, een gratis blad dat je onder meer in Antwerpen en Brussel kon vinden. Geen voltijdse job, want ik gaf daarnaast ook les in het Deeltijds Kunstonderwijs als filmdocent.”

Je komt uit Turnhout en liep school op het bekende Heilig Graf in de Patersstraat. Je vader was een integratieambtenaar. Hoe werd er thuis op gereageerd dat je wou schrijven?

“Mijn moeder was bang dat ik geen werk zou vinden. Mijn vader was heel stellig: laat haar doen wat ze graag doet, want dan wordt ze er ook goed in. Iets wat hij ook van zijn eigen ouders had meegekregen en ik ook hoop mijn eigen kinderen mee te geven.”

Hoe komt het dat er nog altijd zo weinig vrouwelijke scenaristes zijn?

“Oh, maar er zijn ook maar weinig scenaristen tout court die het lang volhouden. Je krijgt geregeld commentaar te horen vooraleer iets echt goed is. De gave bestaat erin om vaak veel feedback te kunnen verdragen. Niet iedereen kan kritiek incasseren.”

Toevallig dit weekend gaat The Rising in première op betaalzender Sky Max. Het is de Britse bewerking van het eerste seizoen van Beau Séjour. Wist je dat?

“Ik heb nog niets gezien, maar ik heb wel het scenario van de piloot gelezen. ik vond het boeiend om te zien wat ze hebben behouden en wat ze weggooiden. Je hebt toch het gevoel dat ze alleen de beste dingen hergebruiken. Gelukkig is dat niet weinig. Ik ben ontzettend benieuwd of de serie het goed zal doen.”

Met wat ben je nu bezig?

“Twee projecten, maar beide nog in een vroege fase. Het is zelfs niet zeker of het wel zal gerealiseerd worden. Je bent nooit op voorhand zeker van subsidies of van zenders die meestappen in het project. Gelukkig beginnen ook streamingdiensten nu in België fictie te maken. Al gaat het met mondjesmaat. Netflix en Streamz investeren al in Vlaamse programma’s. Vooral door die laatste speler heb ik het gevoel dat er meer wordt geproduceerd. Maar Amazon, Disney+ en HBO moeten nog komen. Ik heb wel het gevoel dat er van alles aan het bewegen is én dat er in Vlaanderen meer zal gemaakt worden. Het talent is zeker aanwezig.”